Główny Lekarz Weterynarii poinformował o stwierdzeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pierwszego ogniska choroby niebieskiego języka, serotyp 3 (BTV-3). Ognisko BT zostało stwierdzone 22 listopada 2024 r. w gospodarstwie utrzymującym bydło mięsne w powiecie wołowskim, województwo dolnośląskie.

Drugie ognisko choroby niebieskiego języka, serotyp 3 (BTV-3) zostało stwierdzone 5 grudnia 2024 r. w gospodarstwie utrzymującym bydło mleczne w powiecie pyrzyckim, w województwie zachodniopomorskim.

Zakażenie wirusem choroby niebieskiego języka (BTV) zgodnie z prawodawstwem UE zalicza się do kategorii chorób podlegających obowiązkowi rejestracji. Powyższe wynika z kategoryzacji chorób opisanej w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/1882, które obowiązuje od 21 kwietnia 2021 r. W związku z powyższym, w gospodarstwach objętych zakażeniem, co do zasady nie wdraża się uśmiercania ani zwierząt zakażonych, ani tym bardziej wszystkich zwierząt. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, w której zwierzę z ciężkim przebiegiem choroby nie reaguje na wdrożone leczenie objawowe. W takich przypadkach, humanitarnym postępowaniem jest uśmiercenie zwierzęcia w celu skrócenia jego cierpienia.

Ponadto zaznaczyć należy, że do zakażenia BTV dochodzi w wyniku ukąszenia
zwierzęcia przez zakażone komary z rodzaju kuczmany (Culicoides). Komary te zakażają się pijąc krew zwierząt będących w okresie wiremii. Wirus nie jest przenoszony poprzez produkty pochodzenia zwierzęcego, np. mleko czy mięso. Mięso, mleko, skóry, wełna oraz inne produkty pochodzące od przeżuwaczy nie stanowią zagrożenia dla ludzi oraz dla zwierząt.

Lubuski Wojewódzki Lekarz Weterynarii informuje o stwierdzeniu na terenie województwa lubuskiego ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków u ptaków dzikich nr 1, 2, 3, 4, na podstawie wyników badań laboratoryjnych wykonanych przez Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy (PIWet – PIB) w Puławach.

Ognisko nr 1 zostało stwierdzone 18 listopada 2024 r. u łabędzia niemego znalezionego w miejscowości Nowa Sól, gmina Nowa Sól, powiat nowosolski.

Ognisko nr 2 zostało stwierdzone 19 listopada 2024 r. u dwóch łabędzi niemych znalezionych w miejscowości Siedlisko, gmina Siedlisko, powiat nowosolski.

Ognisko nr 3 zostało stwierdzone 21 listopada 2024 r. u łabędzi niemych znalezionych w Kanale Lubońskim w okolicach pompowni w Uradzie, gmina Cybinka, powiat słubicki.

Ognisko nr 4 zostało stwierdzone 28 listopada 2024 r. u łabędzi niemych znalezionych w lokalizacji 52.808869, 15.055500 (jezioro Marwicko), gmina Lubiszyn, powiat gorzowski.

Służby weterynaryjne wdrożyły wszystkie procedury zwalczania choroby przewidziane w przypadku wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków u drobiu, zgodnie z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2020/687 z dnia 17 grudnia 2019 r.

Komunikat na stronie Głownego Inspektoratu Weterynarii

W związku z zapotrzebowaniem konsumentów na zakup żywych karpi w okresie przedświątecznym w punktach sprzedaży detalicznej, Główny Lekarz Weterynarii zaleca stosowanie ogólnych zasad w zakresie postępowania z żywymi rybami wynikających z obowiązujących przepisów prawnych:

• ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2023 r. poz. 1580);
• rozporządzenia Rady (WE) NR 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania;
• oraz opinii naukowych i statystyki GUS.

Główny Lekarz Weterynarii zaleca, aby sprzedaż ryb odbywała się wyłącznie po uprzednim ich uśmierceniu.

1. Zalecenia dotyczące uśmiercania ryb w punktach sprzedaży detalicznej.
   • Uśmiercanie ryb powinno odbywać się w sposób humanitarny, uwzględniający specyfikę tej gromady kręgowców. Zgodnie z raportem Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności EFSA do humanitarnych metod ogłuszenia ryb należą metody mechaniczna i elektryczna.
     METODA: uderzenie w część czołową czaszki lub poddanie działaniu prądu elektrycznego powodujące utratę przytomności w połączeniu z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego lub przerwaniem rdzenia kręgowego albo dekapitacją.
     MIEJSCE - wydzielone pomieszczenie lub miejsce np. za parawanem, przenośną ścianką lub innym elementem punktu sprzedaży albo namiotu zewnętrznego, który całkowicie zapobiega udziałowi osób postronnych.
     Zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zwierząt, zabronione jest uśmiercanie zwierząt kręgowych, w tym również ryb, w obecności dzieci. Jest to zakaz bezwzględny, zagrożony sankcją karną przewidzianą w art. 35 ww. ustawy.
2. Zalecenia dotyczące personelu:
   • ukończone 18 lat,
   • doświadczenie przy hodowli lub chowie ryb albo odbyte szkolenie z zakresu dobrostanu, ogłuszania i uśmiercania ryb (np. szkolenie stanowiskowe),
   • w przypadku dystrybucji ryb z udziałem pośrednika, zapewnia on, aby sprzedawca końcowy był przeszkolony z zakresu dobrostanu, ogłuszania i uśmiercania ryb.
3. Zalecenia dotyczące warunków przetrzymywania żywych ryb:
   • baseny - szczelne, o gładkich ścianach i gładko zakończonych krawędziach,
   • woda - czysta, natlenowana lub napowietrzana; wymiana 1/3 objętości wody basenu co 12 godzin,
   • zagęszczenie - maksymalne zagęszczenie przy stosowaniu natlenowania wody 1kg masy ryby/1l wody,
   • optymalna temp. wody 4 - 6 ºC max 10 ºC,
   • ryby bez widocznych uszkodzeń; ryby posiadające rany i inne uszkodzenia ciała powinny być uśmiercane niezwłocznie po przybyciu do sklepu.
4. Zalecenia dla odbiorców detalicznych dotyczące przenoszenia żywych ryb oraz stosowanych opakowań do przenoszenia zakupionych żywych ryb.
   Zaleca się, aby w przypadku zakupu żywej ryby, opakowanie stosowane do przenoszenia zawierało wodę. Podstawowe znaczenie ma zapewnienie możliwości przyjęcia naturalnej pozycji ciała, dlatego kluczowym jest rozmiar opakowania, tak aby ryba nie znajdowała się w nienaturalnej pozycji lub nie była wygięta bez możliwości zmiany pozycji - dotyczy to w szczególności pojemników o sztywnych ścianach. Z uwagi na brak możliwości stałego napowietrzania, ilość wody w opakowaniu powinna być co najmniej w stosunku 1:2 masy karpia do objętości wody. Należy unikać uszczelniania, czy zamykania opakowania, aby umożliwić swobodny dopływ powietrza. Zaleca się, aby czas przenoszenia żywej ryby z miejsca zakupu był jak najkrótszy.

Główny Lekarz Weterynarii informuje o stwierdzeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pierwszego ogniska choroby niebieskiego języka, serotyp 3 (BTV-3). Ognisko BT zostało stwierdzone 22 listopada 2024 r. w gospodarstwie utrzymującym bydło mięsne w powiecie wołowskim, województwo dolnośląskie.

Podejrzenie choroby zostało postawione po uzyskaniu wyników badań laboratoryjnych wykonywanych w ramach realizacji badań monitoringowych na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt.

W związku z podejrzeniem choroby w gospodarstwie zostały pobrane próbki od wszystkich zwierząt w stadzie. W dniu 22 listopada 2024 r. w godzinach popołudniowych w krajowym laboratorium referencyjnym, tj. PIWet - PIB Puławy, uzyskano dodatnie wyniki badań molekularnych metodą PCR potwierdzające obecność materiału genetycznego wirusa BT serotypu 3  (BTV-3) w próbkach pochodzących od 3 zwierząt. Zakażenie w stadzie przebiega bezobjawowo, zwierzęta nie wykazują klinicznych objawów choroby.

Zgodnie z prawodawstwem UE, choroba niebieskiego języka należy do kategorii chorób C+D+E, co oznacza, że nie jest objęta obowiązkiem zwalczania. Wrażliwe na zakażenie są przeżuwacze, zarówno domowe jak i dzikie, do transmisji dochodzi za pośrednictwem wektorów (kuczmanów), choroba nie stanowi zagrożenia dla ludzi. Nie obowiązują żadne ograniczenia w odniesieniu do pochodzących od przeżuwaczy mięsa i produktów mięsnych, mleka, skór, wełny.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt oraz zmieniające i uchylające niektóre akty w dziedzinie zdrowia zwierząt („Prawo o zdrowiu zwierząt”).